Przepisy dotyczące stowarzyszeń zostało znowelizowane ustawą z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw.  Ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw pod poz. 1923 w dniu 19 listopada 2015 r. Znowelizowane przepisy zaczną obowiązywać od 20 maja 2016 r.

NAJISTOTNIEJSZE ZMIANY:

  1. Do prowadzenia swych spraw stowarzyszenie może zatrudniać pracowników, w tym swoich członków (art.2 ust. 3);
  2. Dla założenia stowarzyszenia wymaganych jest 7 członków, którzy uchwalają statut stowarzyszenia oraz wybierają komitet założycielski albo władze stowarzyszenia (art. 9);
  3. W statucie stowarzyszenia można wprowadzić zapisy regulujące możliwość otrzymywania przez członków zarządu wynagrodzenia za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją (art. 10 ust. 1 pkt 5a);
  4. Ogólnokrajowe stowarzyszenia zrzeszające osoby wykonujące określony zawód lub zawody pokrewne, podejmujące zadania w zakresie rozpowszechniania wiedzy specjalistycznej i podnoszenia poziomu zawodowego w ramach wewnętrznego systemu potwierdzania kwalifikacji i umiejętności – określają w statucie te zadania oraz zakres i sposób ich realizacji (art. 10 ust. 2);
  5. Stowarzyszenie może tworzyć terenowe jednostki organizacyjne. Działalność ich powinna być uregulowana w statucie stowarzyszenia. Jednostka terenowa może uzyskać osobowość prawną na zasadach określonych w statucie stowarzyszenia (art. 10a);
  6. Wniosek o rejestrację stowarzyszenia składa zarząd stowarzyszenia, a nie jak dotychczas komitet założycielski. (art. 12);
  7. O zarejestrowaniu stowarzyszenia w Krajowym Rejestrze Sądowym decyduje wyłącznie sąd. Sąd nie ma obowiązku, jak do tej pory, informowania organu sprawującego nadzór nad działalność stowarzyszeń (wojewodę lub starostę) o złożeniu wniosku o rejestrację stowarzyszenia. Organ nadzoru pozbawiony też został możliwości wypowiadania się w sprawie rejestracji stowarzyszeń (konsekwencja uchylenia art. 13-15);
  8. Organ nadzoru nad stowarzyszeniami będzie mógł, jak do tej pory, żądać odpisów uchwał walnego zebrania członków, a także niezbędnych wyjaśnień od władz stowarzyszenia, ale teraz, będzie musiał wskazać uzasadnienie tych żądań oraz ograniczyć się do nadzoru działalności stowarzyszenia jedynie w zakresie zgodności ich działania z przepisami prawa i postanowieniami statutu (art. 25);
  9. Stowarzyszenia zwykłe uzyskały status tzw. ułomnej osobowości prawnej. Stowarzyszenie zwykłe będzie teraz mogło we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane (art. 40 ust. 1a-1c);
  10. Stowarzyszenie zwykłe będzie mogło posiadać zarząd oraz organ kontroli wewnętrznej (art. 40 ust. 3-4);
  11. Stowarzyszenia zwykłe podlegać będą teraz ewidencji prowadzonej przez organ nadzoru (art. 40a);
  12. Uregulowano sprawę reprezentacji stowarzyszenia zwykłego oraz czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, gdzie wymagana jest zgoda wszystkich członków. (art. 41a);
  13. Stowarzyszenie zwykłe będzie mogło uzyskiwać środki na swoją działalność nie tylko ze składek członkowskich, ale także z darowizn, spadków, zapisów, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz ofiarności publicznej oraz z dotacji na zasadach określonych w odrębnych przepisach (art. 42 ust. 2 i 3);
  14. Od 1 stycznia 2017 r. stowarzyszenie zwykłe, które liczyć będzie 7 członków, będzie miało możliwość przekształcenia się w stowarzyszenie (art. 42a).

OBOWIĄZKI SPOCZYWAJĄCE NA STOWARZYSZENIACH W ZWIĄZKU Z NOWELIZACJĄ

W terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, tj. do dnia 20 maja 2018 r. stowarzyszenia działające na podstawie przepisów dotychczasowych mają obowiązek dostosowania swoich statutów do znowelizowanych przepisów ustawy – Prawo o stowarzyszeniach.

W terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, tj. do dnia 20 maja 2018 r., stowarzyszenia zwykłe działające na podstawie przepisów dotychczasowych są obowiązane dokonać wpisu do ewidencji, stowarzyszeń zwykłych prowadzonych przez organ nadzoru (wojewodę albo starostę). Brak wpisu skutkuje rozwiązaniem stowarzyszenia zwykłego z mocy prawa.